Lijst met thesisonderwerpen voor bachelor- en masterstudenten in de nieuwste/moderne tijd

Begin jij volgend academiejaar aan het schrijven van jouw bachelor- of masterthesis over een onderwerp uit de nieuwste of moderne tijd? Geweldig! Het is de perfecte gelegenheid om in de pen te kruipen en zelf een bijdrage te leveren aan het historische debat. Er zijn immers talloze boeiende thema’s om uit te kiezen!

Nog geen onderwerp voor je thesis? 🎓

Geen paniek! Verschillende archief- en onderzoeksinstellingen in Vlaanderen hebben alvast heel wat ideeën voor je klaar. Met deze thema’s kan jij écht een verschil maken en bijdragen aan nieuwe inzichten in de historiografie. Laat je inspireren en ontdek hieronder waar je kan beginnen:

• Letterenhuis
  Zin in literair-historisch onderzoek? Bij hen vind je thema’s zoals tekstedities, uitgeverijen, tijdschriftstudies, biografieën, genderstudies, receptiestudies en theatergeschiedenis. Check de onderzoeksgids.

• Vlaams Architectuurinstituut (VAi)
  Dé place to be voor wie architectuurarchieven wil verkennen. Van modernistische meesterwerken tot hedendaagse bouwpraktijken: de thema’s zijn eindeloos. Ontdek de lijst met onderwerpen.

• AMVB (Archief en Museum voor het Vlaamse Leven in Brussel)
  Wil je Brussel door een historische bril bekijken? Hier vind je tal van concrete thesisvoorstellen én stageplaatsen.

• Liberas
  Het kenniscentrum rond vrijheidsdenken en vrijzinnigheid helpt je op weg met een lijst kant-en-klare thesisonderwerpen.

• CEMPER (Centrum voor Muziek- en Podiumerfgoed)
  Ben je gepassioneerd door muziek of podiumkunsten? CEMPER verzamelt originele onderzoeksonderwerpen die je artistieke én academische honger stillen.

• Stadsarchief Ieper
  Vanuit de Westhoek werden alle onderwerpen op deze website gebundeld.

• Stadsarchief en Erfgoedcel Mechelen:
  Woon je in regio Mechelen en hou je van natuur? Dan is een thesisonderzoek en/of stage met betrekking tot het project Still Here van Natural Contract Lab echt iets voor jou. Een project dat inzet op het verhogen van de verbondenheid van diverse erfgoed- en andere gemeenschappen bij de natuur en de omgeving van de rivier de Zenne. Het gaat om een kruisbestuiving tussen documentair en immaterieel erfgoed, kunst en ecologie. Thema’s zijn digitale archivering, archivering van artistieke processen, duurzame projectarchivering, kennisdeling, regionale werking. Neem gerust contact op met erwin.steegen@mechelen.be

• Algemeen Rijksarchief (Brussel):

  Dompel jij je graag onder in bronnen van het anciene regime? Dan klinken de thesis-tips van het Rijksarchief vast als muziek in de oren.
  • De omvangrijke en rijke reeksen remissiebrieven, die door de Bourgondische en Habsburgse vorsten van de Lage Landen werden verleend en in het Algemeen Rijksarchief worden bewaard, waren tot voor kort nauwelijks gekend. Dankzij recente ontsluiting van deze verborgen schatten openen zich nieuwe wegen voor historisch onderzoek.
  • Studenten kunnen op basis van genadebrieven werken rond talrijke onderwerpen op het vlak van de criminele, sociale, religieuze en politieke geschiedenis (b.v. onderzoek rond sociale relaties, macht, religieuze conflicten, wraak, gender, waarheid-fictie…). Interesse? Stuur een mailtje naar rijksarchief.brussel@arch.be
• Felixarchief (Stadsarchief Antwerpen

Elke student kan in het FelixArchief terecht voor opzoekingen. Daarnaast bieden de medewerkers van het FelixArchief ook een lijst aan met thesisonderwerpen. Een meest actuele lijst wordt via de website van het Felixarchief onderhouden.

• • Antwerpse toneel- en theatergezelschappen
  • Historiek van de Antwerpse Gezondheidsdienst in de 19e eeuw
  • Ruimtelijke ordening en openbare gezondheid in de 19e eeuw in Antwerpen
  • De Antwerpse stedelijke vismarkt en Vismijn
  • De Antwerpse verkeersproblematiek tot 1940
  • Reorganisatiegolven in de Antwerpse stadsadministratie (1800-2000)
  • George Hasse, Antwerps dierenarts, paleontoloog, archeoloog, verzamelaar, societyfiguur
  • Het beeld van Antwerpen in panorama's, plattegronden en profielen (16e tot 18e eeuw)
  • Het 17e-eeuwse project van kanalisering van de Dijle ten zuiden van Leuven, met doorsteek naar de Samber en de rol van Antwerpen daarin.
  • Eerste en Tweede Wereldoorlog: Openbaar vervoer in Groot-Antwerpen tijdens Eerste en Tweede Wereldoorlog 
  • Eerste en Tweede Wereldoorlog: Katholieke parochies en protestantse gemeenten in Groot-Antwerpen tijdens Eerste en Tweede Wereldoorlog
  • Eerste en Tweede Wereldoorlog: Nutsvoorzieningen in Groot-Antwerpen tijdens Eerste en Tweede Wereldoorlog (gas, water, elektriciteit)
  • Tweede Wereldoorlog: Economische collaboratie: landbouwers, middenstanders, KMO’s in Groot-Antwerpen
  • Tweede Wereldoorlog: Sociaal profiel van verzetslui/collaboratie 
  • Tweede Wereldoorlog: Sociaal profiel van collaborateurs
  • Tweede Wereldoorlog: Erkenning burgerlijk weerstander
  • Tweede Wereldoorlog: Binnenscheepvaart tijdens Tweede Wereldoorlog
  • Tweede Wereldoorlog: Geneeskunde, ziekenzorg, ziekenhuizen in Antwerpen tijdens de Tweede Wereldoorlog
  • Tweede Wereldoorlog: de dienst voor Passieve Luchtbescherming
  • Tweede Wereldoorlog: de dienst voor vrijgeleiden, rijvergunningen en motorbrandstofbedeling
  • Tweede Wereldoorlog: plaatselijk comité van nationaal steunfonds voor geteisterden

• Amsab-ISG:

  Amsab-ISG (Amsab-Instituut voor Sociale Geschiedenis) voorziet ook dit jaar mogelijkheden voor scriptieonderzoek op basis van hun rijke collectie archiefmateriaal. Het onderzoeksgebied van Amsab-ISG bestrijkt de sociale geschiedenis van 1750 tot heden, met thematische aandacht voor:

  • de arbeidersbeweging (Labour History),

  • nieuwe sociale bewegingen,

  • ecologische bewegingen,

  • migratiegeschiedenis,

  • en digital humanities.

  Meer details over de concrete onderwerpen vind je in de masterscriptiebrochure van de UGent (academiejaar 2024–2025), vanaf pagina 61.