Loopt mijn archief gevaar op schade?

Ben je je bewust van de vele gevaren die je archief kunnen bedreigen?

Archieven worden tijdens hun levensloop geconfronteerd met diverse gevaren die schade kunnen veroorzaken of zelfs tot volledige vernietiging kunnen leiden. Het is cruciaal om deze risico's te kennen en te begrijpen hoe je je archief kunt beschermen.

Hier zijn de meest voorkomende gevaren die archieven bedreigen, onderverdeeld in verschillende categorieën:

Interne fysische factoren:

• Verzuring van papier: Papier bevat vaak lignine, een schadelijke stof die leidt tot verzuring. Het papier verkleurt bruin, wordt broos en valt uiteindelijk uit elkaar. Dit proces is onomkeerbaar.

Externe fysische factoren:

• Inkt en materialen: Sommige inkten en materialen kunnen na verloop van tijd schadelijk zijn.
• Licht: Blootstelling aan licht, vooral zonlicht, kan vervaging en verkleuring veroorzaken.
• Luchtverontreiniging: Schadelijke stoffen in de lucht kunnen het verval van materialen versnellen.
• Temperatuurschommelingen en luchtvochtigheid: Extreme of wisselende temperaturen en luchtvochtigheid kunnen schadelijk zijn.
• Waterschade en brand: Onverwachte rampen zoals overstromingen en branden kunnen verwoestend zijn.

Biologische factoren:

• Insecten en knaagdieren: Deze kunnen fysieke schade aan documenten veroorzaken.
• Schimmels en bacteriën: Vooral bij hoge luchtvochtigheid kunnen schimmels zich snel verspreiden, zichtbaar als verkleuringen op papier.

Menselijke factoren:

• Onzorgvuldig gebruik: Te vaak en onzorgvuldig raadplegen kan de levensduur van archiefstukken verkorten.
• Verkeerde restauratie- of bewaarpraktijken: Onjuiste methoden kunnen meer kwaad dan goed doen.
• Diefstal en vandalisme: Slordigheid of opzettelijke acties kunnen leiden tot verlies of beschadiging.

Voor meer informatie over hoe je je archief kunt beschermen, raadpleeg de Schadeatlas Archieven van Metamorfoze (Nederland) en de Schadeatlas Bibliotheken van de Vlaamse Erfgoedbibliotheek. Bezoek de webpagina van FARO voor uitgebreide informatie over het beheer en behoud van verschillende materialen. Neem proactieve stappen om je waardevolle documenten te beschermen tegen deze gevaren en zorg voor een lange levensduur van je archief!